این بنا که همنام شهر عتیق افس، یکی از عجایب هفتگانه جهان میباشد، یکی از مهمترین موزههای باستانشناسی جغرافیای آناتولی به شمار میرود. در این موزه که میزبان آثاری از تمدنهای مختلف و در راس افس میباشد، میتوان به معروفترین چهرههای تاریخ برخورد. شمار زیادی مجسمه متعلق به خدایان روم، امپراطورهای عصر باستان، اسامی معروف از سقراط گرفته تا جنگجویان قدرتمند هلن و چهرههای تاریخی، از بازدیدکنندگان موزه افس ازمیر استقبال میکنند.
موزه افس ازمیر که پایههای آن در سال 1929 پیریزی شده با سالنهای بااحتشامش بینندگان را مسحور میکند. این موزه با سالن مربوط به خانههای واقع در دامنه کوه و سالن یافتههای چشمهها با بخشهای جالبی نظیر حیاط بزرگ و کشفیاتی که در سالن آرتمیس به نمایش گذاشته شده، بازدیدکنندگان را به سفر در اعماق تاریخ میبرد.
مجسمه بزرگ آرتمیس که متعلق به قرن اول میلادی است از یک تصویر بااحتشام از آرتمیس، الهه برکت تشکیل میشود. کلاه سه طبقه مجسمه نشانگر این باور است که آرتمیس از لباس خود محافظت میکرد. نقش حیوانات بر روی اثر نیز نشانگر حاکمیت آرتمیس بر طبیعت و جهان است. این اثر که در سال 1956 در خلال حفاریها در معبد آرتمیس کشف شده از این نظر که نشانگر تقدس این الهه است، حائز اهمیت میباشد. یکی دیگر از گنجینههای این موزه که شهرتی جهانی دارد مجسمه زیبای آرتمیس است که سمبل برکت و احسان میباشد. این اثر یکی از چشمنوازترین محصولات هنر روم در قرن دوم است. هلال واقع بر روی پیشانی مجسمه نشان میدهد که آرتمیس یک الهه ماه بوده است. شیرهایی با سر عقاب که در دو طرف قسمت سر قرار دارد به قدرت آرتمیس و این باور که او وظیفه حفاظت از حیوانات را بر عهده داشت اشاره میکند. شاید جذابترین گنجینه فرهنگی در کلکسیون موزه افس ازمیر قطعات مجسمه متعلق به دومیتیانوس حکمدار روم باشد. قطعات سر و بازوی باقیمانده از مجسمه غولآسای امپراطور به وضوح ثابت میکند که این اثر به شکل یادبود طراحی شده است. رگهای روی بازو و دستی که به حالت مشت است سمبل قدرت دومیتیانوس میباشد. این اثر که متعلق به سال 81 میلادی بوده و در خلال حفاریها در معبد دومیتیان کشف شده، ابعاد هنر مجسمهسازی در دوران باستان را به تصویر میکشد. آثار فرهنگی، داستانهای اسرارآمیزی هستند که سبب درک تمدنهای گذشته، سبکهای زندگی، آداب و سنن و باورهای مختلف میشوند. هر کدام از این آثار، میراث معنوی و آینههای پررمز و رازی هستند که آدمی را قادر میسازد تا خود را در تاریخ بشری نظاره کند.