چاپ کتاب " تصوف در افغانستان معاصر"

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مؤسسه فرهنگی اکو  مقدمه اثر توسط پرفسور سید حسن اخلاق استاد فلسفه و دین شناسی دانشگاه های شرق ایالات متحده آمریکا و از مشاوران پیشین آکادمی علوم افغانستان نگاشته شده است. اخلاق با مروری بر پیشینه جریانهای فکری و معرفتی در خراسان زمین به ویژه بلخ و نواحی آن؛ نخست٬از پیشینه و نقش سنت عقلانی و عرفانی و فقهی و تفسیری در این منطقه یاد نموده سپس چگونگی زوال و ضعف این جریانها در برخی دوره ها و پیامدهای آن را بر اوضاع فکری و معرفتی افغانستان بیان نموده است. به اعتقاد پرفسور اخلاق این اثر میان دوران گذشته و کنونی پیوند بر قرار نموده و نویسنده به خوبی نقش تصوف و طریقت های صوفیه را در جامعه افغانستان نمایانده است. پس از مقدمه پرفسور اخلاق، تلاش شده در پیشگفتار این اثر چیستی این مجموعه و اهداف و نقش تصوف در پیشینه فکری و معرفتی ساکنان افغانستان و نبود اثر جامع در معرفی جریان تصوف در افغانستان معاصر یاد شود و از نقش این مجموعه برای پر نمودن این خلأ و کاستی سخن به میان آمده و از کسانی که حامی علمی و معنوی این مجموعه بوده اند تقدیر شده است.

 

فصل نخست اثر حاضر دربردارنده پیشینه عرفان پژوهی در افغانستان معاصر و شامل: شخصیت پژوهی، جریان پژوهی، تذکره پژوهی و ترجمه های عرفانی» و پژوهشگران مشهور عرصه عرفان و تصوف «کارنامه شانزده تن از عرفان پژوهان افغانستان» می باشد.

فصل دوم این مجموعه به بررسی پیشینه و نقش و جایگاه طریقت نقشبندیه در افغانستان معاصر می پردازد. می توان گفت نقشبندیه بزرگترین طریقت صوفیانه در افغانستان است که از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب پیرو دارد. در این فصل پیشینه و گستره این طریقت همراه با مشاهیر آن در نقاط مختلف افغانستان به تفصیل بررسی شده است.

 

فصل های سوم و چهارم به ترتیب به پیشینه و نقش و جایگاه طریقت های صوفیانه قادریه و چشتیه در افغانستان معاصر پرداخته شده و در این دو فصل نیز مانند فصل دوم مشاهیر این طریقت ها و پیروان آنها و فعالیت های ایشان بازخوانی شده است.

 

فصل پنجم شامل بررسی جایگاه و نقش طریقت های کوچک و پراکنده است که در برخی دوره ها و در برخی مناطق افغانستان مرسوم بوده اند. در این فصل مشخصا از کبرویه، روشنیه، سهروردیه و صلواتیه یاد شده است. در فصل ششم و پایانی کارکردهای دینی، فرهنگی، ادبی، سیاسی و اجتماعی تصوف و آسیب¬های که این جریان را در حال حاضر و در آینده تهدید می کند بررسی شده است. معرفی خانقاه ها و تصاویر مشاهیر و مزارات متصوفه در شهرهای مختلف (هرات، کابل، بلخ، غزنی، قندهار) افغانستان دو پیوست این مجموعه است. معرفی گزیده و اجمالی این مجموعه در قالب یک صفحه به زبان انگلیسی پایان بخش این نوشتار است.

 

این اثر در زمستان 1399ش در 296 صفحه قطع رقعی و با تیراژ 700 نسخه توسط انتشارات کتاب طه در شهر قم منتشر شده است. تصویری که در طرح روی جلد این مجموعه از آن استفاده شده نمای «سردر ورودی مرقد خواجه عبدالله انصاری هروی در هرات» است.