سفیر جمهوری اسلامی ایران در ازبکستان گفت: «سلطان علی مشهدی» یکی از خوشنویسان دوره تیموری است که خیابان مجاور سفارت ایران در«تاشکند» به نام اوست.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی اکو به نقل ازخبرنگار خبرگزاری فارس در تاشکند، «حمید نیرآبادی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در ازبکستان گفت: «سلطان علی مشهدی» یکی از خوشنویسان دوره تیموری است که خیابان مجاور سفارت ایران در«تاشکند» به نام اوست.
نیرآبادی افزود: خوشنویسی یا خطاطی به معنی زیبانویسی و توازن دقیق حرف و واژه و نسبت آن به دیگر حروف و واژگان در زمره هنرهای زیباست که عمری دراز دارد، خوشنویسی در تمام فرهنگها به چشم میخورد، لیکن این هنر چشم نواز در مشرق زمین و میان فارسی زبانان اهمیت بسیار دارد.
سفیر ایران در تاشکند اظهار داشت: در اوایل قرن چهارم هجری قمری، بیضاوی شیرازی خطوطی را به وجود آورد که به خطوط ششگانه معروف شدند که عبارتند از: محقق، ریحان، ثلث، نسخ، رقاع و توقیع که وجه تمایز آنها، اختلاف در شکل حروف و کلمات و نسبت سطح و دور در هر کدام است. هنر خوش نویسی در زمان حکومت تیموریان، به اوج کمال خود رسید. «میرعلی تبریزی» با ترکیب خط نسخ و تعلیق، خط نستعلیق را بنیان نهاد. مشهورترین خطاط قرآن در این دوره «بایسنقر میرزا» بود.
سفیر کشورمان خاطرنشان کرد: از دیگر خوش نویسان دوره تیموری، «سلطان علی مشهدی» است که خیابان مجاور سفارت ایران در «تاشکند» به نام اوست .
دیپلمات ارشد ایران ادامه داد: «نظام الدین سلطانی» معروف به «سلطانعلی مشهدی» ملقب به شاهخوش نویسان از خوش نویسان معروف نستعلیقنویس دوره تیموری است. وی زاده شهر «مشهد» در ایران است و پس از نیل به درجه استادی در هنر خوش نویسی به دربار «سلطان حسین بایقرا» راه یافت .
نیرآبادی همچنین گفت: تاریخ نویسان «سلطان علی مشهدی» را دارای حسن صورت و صفای سیرت دانستهاند و گویند مردی پرهیزکار و آراسته و عارف مسلک بود و به جز خوشنویسی به سرایش شعر هم علاقمند بود و با دانشمندان و هنرمندان و عارفان آن روزگار همنشین، دوست و همراه بود، چنانکه در یکی از رباعیاتش در فراغ و دلتنگی استاد «کمال الدین بهزاد» نقاش شهیر سروده است:
فرزند عزیزارجمندم بهزاد
گه گه گذرش برین طرف می افتاد
او عمر منست از ره صورت، لیکن
عمریست که از منش نمی آید یاد
سفیر ایران در ازبکستان عنوان کرد: « سلطان علی مشهدی» با «امیر علیشیر نوایی» وزیر دانشمند و هنرپرور دوره تیموری نیز دوست و همنشین بود و برخی از آثار این وزیر دانشمند از جمله دیوان شعر نوایی و خمسه و پنج گانه وی را خوش نویسی و به یادگار گذاشته است، در همان دوران با «عبدالرحمن جامی» شاعر و عارف معروف هم دوستی ورزید و بسیاری از آثار«جامی» از جمله «یوسف و زلیخا» و«تحفه الاحرار» را با خط خوش نگاشت.
نیرآبادی اظهار داشت: از آثار دیگر دانشمندان و شاعرانی که با خط زیبای وی نگارش شده میتوان از «مناجات نامه» «خواجه عبدالله انصاری»، رباعیات «خیام نیشابوری»، «مخزن الاسرار» «نظامی»، دیوان «حافظ شیرازی»، رساله «گل و مل» و دیوان «سلطان حسین بایقرا»، کتاب های «بوستان» و «گلستان» «سعدی شیرازی» و دیوان «خواجوی کرمانی» یاد کرد که بسیاری از این آثار با خط و خوش نویسی وی در موزههای جهان و به عنوان نسخ خطی نگهداری میشوند.
سفیر کشورمان گفت: «سلطان علی مشهدی » علاوه بر خوشنویسی آثار بسیاری از بزرگان ادب و شعر و عرفان آن روزگار، کتیبههایی را در آرامگاههای بزرگان و امیران آن زمان، کتیبههای عمارت و منازل باغ جهان آرا مشهور به باغ مراد در «هرات» افغانستان و اوراق کتاب «مجالس النفایس» «امیر علی شیر نوایی» که در حوض آب خانه امیر مزبور و روی سنگ مرمر نوشته است را نیز به خط خود نگاشته و تزیین کرده است .
مهم ترین نوشته وی رساله منظومی در قالب مثنوی است که به قواعد خط پرداخته و نسخه خطی آن در روسیه نگهداری میشود.
این مقام دیپلمات یادآوری کرد: در میان خوشنویسان خط نستعلیق کمتر کسی به اندازه «سلطان علی مشهدی» در دوره طولانی زندگی هنری خود، شهرتی چنین گسترده کسب کرده است. دلیل این امر را علاوه بر ذوق و هنر و هوشمندی و پشتکار «سلطان علی مشهدی» میتوان در نگارش نخستین رساله آموزش خوشنویسی در خط نستعلیق از سوی وی و پشتیبانی شخصیتهای هنرپرور حکومت تیموریان ازجمله «سلطان حسین بایقرا» و«امیرعلی شیرنوایی» از این خوشنویس و نیز مرام شاگرد پروری او دانست.
نیرآبادی در پایان اظهار داشت: با وجود نبود صنعت چاپ در آن زمان، کتابها و آثار ارزشمندی از دانشمندان، شعرا، عارفان و نویسندگان گذشته برای ما و آیندگان به یادگار مانده است و این را وامدار، خوشنویسانی کوشا و پرکار همچون «سلطان علی مشهدی» هستیم، نام و یاد آنها را گرامی میداریم .