تصور کنید که بر بلندای کوه «هشت سر»، در ارتفاعی حدود ۳۰۰۰ متری ایستادهاید. دیوارهای طبیعی و پرتگاههای عمیق از سه طرف، این قلعه را چنان نفوذناپذیر کردهاند که گویی طبیعت خود، مهندس دفاعی آن بوده است.
روایتی از تاریخ و راز
قدمت قلعه پشتاب به دورههای پر رمز و راز اشکانیان و ساسانیان میرسد، اما اهمیت اصلی آن زمانی خود را نشان داد که منطقه ارسباران به مرکز مقاومت تبدیل شد. میگویند این قلعه، یکی از حلقههای حیاتی در شبکه فرماندهی بابک خرمدین بوده است. از این نقطه، با روشن کردن آتش و دود، پیامهای محرمانه میان قلعههای استراتژیک دیگر، مانند قلعه بابک و قهقهه، رد و بدل میشده است. به عبارتی، پشتاب مرکز رصد و مخابرات یک جنبش بزرگ بود.
مسیر فتح و معماری خارقالعاده
رسیدن به قلعه، خود یک ماجراجویی تمامعیار است. برخلاف سازههای امروزی، این دژ فقط از یک سمت راه ورودی دارد: یک معبر باریک که با بیش از ۲۲۰ پله سنگی دستکند همراه است. این پلهها، یادگار معمارانی هستند که امنیت را بر آسایش ترجیح دادند.
با صعود به این ارتفاع و عبور از پلهها، بقایایی از برجها، اتاقها و مهمتر از همه، آبانبارهایی را خواهید دید که با زحمت فراوان درون دل صخرهها تراشیده شدهاند تا آب باران و برف را برای روزهای محاصره ذخیره کنند. دیدن این سازههای دفاعی و تدارکاتی، درک عمیقتری از نبوغ مهندسی نیاکانمان به شما میدهد.
اگر از جنس سفر و هیجان هستید و میخواهید قدم جای پای قهرمانان تاریخ بگذارید، قلعه پشتاب منتظر شماست تا داستان نفوذناپذیری خود را برایتان روایت کند. این قلعه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و بدون شک، یکی از برجستهترین جاذبههای تاریخی و طبیعی آذربایجان شرقی به شمار میرود.