نستعلیق به مرور با اقبال عمومی مواجه گردید و باعث تحول عظیمی در هنر خوشنویسی شد. خط نستعلیق که به‌عنوان عروس خطوط اسلامی شناخته می‌شود یکی از زیباترین و برترین خطوط خوشنویسی است که تا به امروز نیز رواج دارد.
خط نستعلیق یکی از زیباترین و شناخته‌شده‌ترین خطوط فارسی است که در قرن هشتم هجری (حدود قرن ۱۴ میلادی) در ایران شکل گرفت و توسعه یافت. بنابراین، زادگاه اولیه خط نستعلیق در بین کشورهای عضو اکو، ایران است. از دوره صفویه به بعد، نستعلیق به‌عنوان خط رسمی و هنری، در ایران تثبیت شد. کاربرد آن در نسخ خطی، کتاب‌های شعری، کتیبه‌های معماری و اسناد دولتی گسترده بوده است و هنوز در ایران به عنوان یکی از پر کاربردترین خطوط هنری و ادبی بشمار می آید.
بیشتر کشورهای عضو اکو، تحت تأثیر فرهنگ اسلامی و هنرهای اسلامی بوده‌اند. این تأثیر به ویژه در استفاده از خط عربی و فارسی در کتابت قرآن، متون دینی و ادبیات کلاسیک دیده می‌شود. خطوط رایج شامل نسخ، ثلث، نستعلیق، دیوانی و کوفی هستند، که در مناطق مختلف با تفاوت‌های جزئی اجرا می‌شوند. اما می توان گفت که شعر فارسی و اردو نقش بسیار مهمی در هنر خطاطی این کشورها داشته است.
بعد از ایران ،خط نستعلیق در افغانستان گسترش یافت و برای نوشتن فارسی دری و متون ادبی، رسمی و دینی به کار می رفت. امروزه نیز نستعلیق خط اصلی برای نگارش زبان فارسی در افغانستان است.
در کشور تاجیکستان، خط نستعلیق سابقه‌ی طولانی و قابل توجهی دارد و با تاریخ و فرهنگ فارسی تاجیکی گره خورده است، اما وضعیت آن در دوران معاصر تغییر کرده است. از آنجایی که فارسی تاجیکی به عنوان زبان ادبی و رسمی در این کشور رایج بوده است، خط نستعلیق، به‌ویژه برای کتابت شعر، متون ادبی و نسخ خطی مذهبی استفاده می‌شد. خوشنویسان تاجیکی سبک‌های ایرانی نستعلیق را دنبال می‌کردند و آثار شاخصی از خوشنویسی فارسی در تاجیکستان باقی مانده است. اما در دوران اتحاد جماهیر شوروی خط فارسی تاجیکی از نستعلیق به سیریلیک تغییر یافت و در نتیجه استفاده روزمره و رسمی نستعلیق تقریبا متوقف شده است.
خط نستعلیق در پاکستان به شکلی گسترده‌تر از بسیاری کشورهای دیگر عضو اکو پذیرفته شد و حتی تبدیل به خط اصلی نوشتار شد. خوشنویسی نستعلیق یکی از هنرهای ملی پاکستان محسوب می‌شود و در مدارس و مطبوعات رسمی و هنری بسیار رایج است.
ورود نستعلیق به شبه قاره هند و مناطق کنونی پاکستان از طریق سلسله‌های اسلامی ایرانی و مغولی بود. با گسترش زبان اردو در شبه‌قاره هند، خط نستعلیق به عنوان خط استاندارد نوشتار اردو پذیرفته شد. خوشنویسان هندی و پاکستانی سبک نستعلیق را با سبک ایرانی ترکیب کردند و آن را به شکل خاص و خوانا برای اردو توسعه دادند. سبک نستعلیق پاکستانی، به نام “نستعلیق اردو”، نسبت به نستعلیق ایرانی کمی متفاوت است وفواصل بین حروف و کشیدگی‌ها تغییر کرده است. این خط هنوز خط اصلی نوشتار رسمی و عمومی در پاکستان است و هنر خوشنویسی نستعلیق همچنان در آثار هنری و تزئینی بسیار پررنگ است.
در کشورهای ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان گسترش این خط بیشتر در دوره‌های قبل از تغییر خط به لاتین و سیریلیک بوده است و این خط برای کتابت متون مذهبی و ادبی فارسی و عربی کاربرد داشت. در حال حاضر بیشتر جنبه تاریخی و هنری دارد. در دوران شوروی خط عربی- فارسی (از جمله نستعلیق) از نوشتار روزمره و رسمی حذف گردید و استفاده از نستعلیق به متون مذهبی و هنر خوشنویسی محدود شد.
در کشور ترکیه در دوران عثمانی خط فارسی و عربی در بخش هایی از قلمرو عثمانی کاربرد داشت. خط نستعلیق عمدتاً در متون علمی، ادبی و مذهبی ایرانی و عربی، اما نه برای زبان ترکی عثمانی به شکل گسترده به کار می رفت. خوشنویسان ترکی نیز از سبک‌های ایرانی و عربی نستعلیق برای کتابت و تزئینات استفاده می‌کردند، اما رواج عمومی نداشت. در سال 1928، ترکیه خط عربی را کنار گذاشت و خط لاتین را برای زبان ترکی پذیرفت. در نتیجه، کاربرد نستعلیق برای نوشتار روزمره و رسمی به‌طور کامل پایان یافت. امروز، نستعلیق در ترکیه صرفاً در هنر خوشنویسی و آثار هنری اسلامی و ایرانی دیده می‌شود و برای نوشتار روزمره، رسمی یا آموزشی هیچ کاربردی ندارد.
خط نستعلیق در آذربایجان هم رواج داشته است. در قرون گذشته، به ویژه در دوره‌های صفویه و قبل از آن، نسخ و متون ادبی فارسی و عربی در آذربایجان به خط نستعلیق نوشته می‌شدند. خوشنویسان آذربایجانی نیز به سبک‌های ایرانی نستعلیق علاقمند بودند و این خط را برای شعر و متون ادبی به کار می‌بردند. نسخ خوشنویسی نستعلیق در کتابخانه‌ها و نسخه‌های خطی آذربایجان وجود دارد. اما پس از ورود الفبای لاتین و سپس سیریلیک در دوره شوروی، استفاده از نستعلیق برای نوشتار روزمره تقریباً متوقف شد. امروز، نستعلیق بیشتر در هنر خوشنویسی سنتی، تابلوها و تزئینات خطی اسلامی و فارسی دیده می‌شود.
در کل می توان گفت که زادگاه و اولین رونق این خط در ایران بوده است و سپس در افغانستان و تاجیکستان و بعد در سایر کشورهای عضو اکو گسترش یافته است. در حال حاضر کشور ایران و پاکستان بیشترین کاربرد را دارند و در دیگر کشورهای عضو اکو این خط بیشتر جنبه تاریخی و هنری دارد.