موسسه فرهنگی اکو در راستای گرامیداشت مشاهیر منطقه اکو، با همکاری سفارت تاجیکستان در تهران مراسم بزرگداشت باباجان غفوراف، مورخ شهیر و قهرمان ملی تاجیکستان را برگزار می نماید.
در این محفل، تعدادی از ادیبان کشورهای اکو در خصوص شخصیت و آثار وی تبادل نظر نموده و نیز مسئولین نهادهای سیاسی- فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ، سفرا و دیپلمات های ارشد کشورهای عضو اکو و جمعی از ادب دوستان حضور خواهند داشت.
زمان: دوشنبه 25 آبان 94، ساعت 3 بعد از ظهر
نشانی: اقدسیه، خیابان شهید موحد دانش، خیابان ناز، شماره 10
نگاهی مختصر به زندگی و کارنامه باباجان غفوروف
نام باباجان غفوراف، قهرمان تاجیکستان، بدون شک در فهرست چهره‌های ماندگار این کشور بکار برده می‌شود. غفوراف تاریخدان و خاورشناس نامی در ٣۱ دسامبر سال ۱۹۰۹ میلادی، در روستای اسفسار ناحیۀ خجند تاجیکستان چشم برجهان گشود. در رشد و پرورش او، مادرش راضیه آزاد (شاعر و نویسنده) نقش بسزایی داشت. باباجان غفوراف ضمن اشتغال به مقامات گوناگون، به روزنامه‌نگاری نیز مبادرت ورزید و به فعالیت علمی و پژوهشی در رشته تاریخ مردم تاجیک اهتمام داشت. در سال ۱۹۴۱ میلادی مفتخر به دریافت عنوان علمی دکترای تاریخ گردید (عنوان پایان نامه: "تاریخ مذهب اسماعیلیه") و به عنوان عضو حقیقی آکادمی علوم اتحادیه جماهیر شوروی برگزیده شد. از سال 1946 تا 1956 دبیر اول حزب کمونیست تاجیکستان بود و چندی بعد به ریاست موسسه خاورشناسی آکادمی علوم اتحادیه جماهیر شوروی منسوب گردید.
در همین سال‌ها، یعنی پس از جنگ جهانی دوم، نقش او درتاسیس دانشگاه دولتی تاجیکستان (1948) و فرهنگستان علوم تاجیکستان (1951) موثر بود. غفوراف همزمان به فعالیت‌های پژوهشی، همراه با مشاهیر کشور "صدر الدین عینی" و "میرزا تورسون زاده" و دانشمندان روس "آندریف و سیمیانف" می پرداخت و در حل و فصل بسیاری از مسائل عمده کشور، نقش موثر داشت. در این دوره غفوراف سردبیر مجله "آسیا و آفریقای امروز" (به زبان روسی) شد و پایان نامه دکترای ایشان در سال 1941 در مسکو منتشر شد.
پژوهش همه جانبه و عمیق تاریخ مردم تاجیک همیشه در مرکز توجه باباجان غفوراف قرار داشت. او با استفاده از آخرین کشفیات باستان شناسی، مردم شناسی، سکه‌شناسی و منبع‌شناسی، در تدوین اثری جامع و مکمل، به طورخلاق استفاده می‌نمود. نهایتا درسال۱۹۷۲ میلادی، شاه اثر تاریخی خود، کتاب «تاجیکان» را به زبان روسی منتشر کرد که در آن زمان یک رویداد مهم علمی در علم تاریخ‌شناسی شوروی محسوب می‌شد و در نشر آن به زبان تاجیکی تمام منابع و پژوهش‌های نوین تا سال ۱۹۷۷ میلادی را مورد استفاده قرار داد. کتاب "تاجیکان" نه تنها در اتحاد شوروی سابق، بلکه در خارج از آن نیز کسب شهرت نمود و از سوی مورخان و خاورشناسان ممالک شرق و غرب با صمیمیت استقبال شد و مورد ارزیابی عالی قرار گرفت.
غفوراف همواره دست بر قلم بود و هرگز ازکار نوشتن و تحقیق و تالیف و پژوهش دور نشد که عمده تالیفات او در زمینه تاریخ، فرهنگ، اقتصاد و جغرافیای قوم تاجیک می باشد. در این زمینه ده‌ها مقاله، رساله وکتاب تالیف و چاپ نمود که برخی از آنها با زبان‌های روسی، انگلیسی، ژاپنی، چینی، یونانی و .. ترجمه و چاپ شده اند. غفوراف سرپرستی تالیف مجموعه پنج جلدی "تاریخ خلق تاجیک" (به زبان روسی، مسکو،1963-1965) را بر عهده داشت و مولف کتاب‌های "اسکندر مقدونی و شرق" (مسکو، 1980)، "دوران کوشانیان و تمدن دنیا" (به زبان روسی، مسکو، 1968) نیز می‌باشد.
وی که جایزه بینالمللی "جواهرلعل نهرو" را درسال 1968دریافت نموده و موفق به دریافت دکترای افتخاری از دانشگاه‌های آلیگارخ (هند) و دانشگاه تهران گردید، عنوان آکادمیسین را که بلندترین عنوان علمی شوروی محسوب می شد نیز در ویترین افتخارات پرشمار خود قرار داد و در سال 1977 وفات یافت و آرامگاه او در بوستان عینی در شهر دوشنبه بنا گردید.
دولت تاجیکستان برای ماندگار نمودن یاد وخاطره این بزرگمرد تاجیک او را با عنوان عالی "قهرمان تاجیکستان" سرافراز گردانید و شهری را به نام او نامگذاری نمود. در مرتبه والای باباجان غفوراف همین اندازه بس که تصویر ایشان بر روی اسکناس 50 سامانی این کشور جای گرفت.