نار بایرامی، جشنواره سالانه انار در جمهوری آذربایجان، جشن قرنها کشت، کاربردهای آشپزی و معنای نمادین عمیق این میوه است که در سال ۲۰۲۰ در فهرست میراث ناملموس بشریت یونسکو ثبت شد.
هر مهر/آبان در منطقه گئویچای – قلب تولید انار آذربایجان – برگزار میشود و شهر را به نمایشگاهی پرجنبوجوش از کشاورزی محلی، صنایعدستی، موسیقی، رقص و غرور جمعی تبدیل میکند. این سنت زنده، کشاورزان، هنرمندان، خانوادهها و بازدیدکنندگان را حول انار بهعنوان نماد فراوانی، باروری، عشق، شور و ابدیت متحد میسازد.
جشنواره بیش از ۶۰ نوع انار گئویچای – از ولِس و شیرین تا گیولهییشا و شیشبابا – را در هرمهای عظیم به نمایش میگذارد؛ همراه آبمیوه، سس نارشوراب، مرباها، سالادها و ناردانجا (سس دانه انار). رژههای فرهنگی با رقصها و موسیقی سنتی خیابانها را پر میکند، در حالی که مسابقات آبگیری انار، انارخوری و تعادل سبد هیجان جشن را افزایش میدهد. نقوش انار در نمایش مد، سرامیکها، فرشها، آویزهای دیواری، شعرخوانی و قصهگویی ظاهر میشود و نقش میوه را در اسطورهها، هنرهای تزئینی و زندگی روزمره جامعه آذربایجانی بازتاب میدهد.
ارزش برجسته نار بایرامی در حفظ دانش روستایی کشت، برداشت و سازگاری محیطی نهفته است، در حالی که همبستگی اجتماعی و تبادل فرهنگی را تقویت میکند. از سال ۲۰۰۶، این رویداد اقتصاد گئویچای را از طریق گردشگری رونق بخشیده، میراث کشاورزی را حفظ کرده و انتقال نسلی را تضمین نموده است. نار بایرامی بهعنوان نماد مشترک مناطق اکو، دیپلماسی فرهنگی را تقویت کرده و سفر انار از باغ تا مرکز جشن را گرامی میدارد.