آقای سرور بختی رئیس مؤسسه فرهنگی اکو، طی پیامی به همایش ملی «کاروانسراهای ایران؛ گذشته، حال، آینده» ضمن تمجید از ابتکار عمل برگزارکنندگان این نشست، اظهار امیدواری کرد این همایش در گام بعد به‌‌صورت بینالمللی برگزار گردد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی مؤسسه فرهنگی اکو، متن کامل پیام رئیس این نهاد بینالمللی در این همایش که در تاریخ 5 و6 اسفندماه ۹۹ برگزار شد، بدین شرح است:
به نام خداوند جان و خرد
راه ابریشم، تصویری جامع از تاریخ ارتباطات جوامع بشری و تبادل فرهنگی تمدن‌هاست؛ این مسیر درطول قرن‌‌ها، به محملی برای تعاملات فرهنگی و تمدنی عصر خود مبدل شد و محور کهن‌ترین مبادلات فرهنگی، علمی و تجاری بود. کهن‌‌جاده ابریشم، حلقه پیوند تاریخی میان کشورهای آسیای مرکزی و به‌طورکلی کشورهای غرب آسیا شد و میراثی فرهنگی و ماندگار، برجای گذاشت.
مشهورترین جاده تاریخ، تنها مرکز تبادل اقلام و کالاهای تجاری نبود؛ بلکه دانش، فرهنگ، زبان، گویش‌‌ها، سنت‌‌ها، هنجارها و مذاهب، ازجمله عناصر فرهنگی بودند که از طریق این جاده منتقل شدند و به غنا، تنوع جوامع و هم‌افزایی ملل سرزمین‌های واقع در این مسیر انجامیدند.
کاروانسراها، در محیط افسانهای جاده ابریشم، با توجه به قدمت چندهزارساله خود، به‌عنوان میراثی تاریخی، از جایگاه مهمی برخوردارند. کاروانسرای شش‌‌پل بامیان افغانستان، مجموعه کاروانسراهای میاندشت ایران، کاروانسراهای منطقه کاپادوکیای ترکیه، کاروانسرای بخارا در باکو، کاروانسرای خشتین در حصار تاجیکستان، تنها نمونه‌ای از کاروانسراهای در مسیر جاده ابریشم هستند که حیات، به معنای واقعی را تجربه کردند و تصویر جامعی از هویت اصـیل و دیرین الگوهای ارتباطی تجاری و فرهنگی را ترسیم نمودند.
این سازه‌های ارزشمند تاریخی، محل گردهمایی مردم و تلاقی فرهنگ‌های مختلف، از طریق تقابل اندیشه‌ها و تبادل‌‌نظر درباره مسائل اجتماعی و بیان خاطرات، آداب‌ورسوم، رویدادها و مسائل مذهبی اقوام و ملل مختلف بود. همین انتشار و تبادل اخبار سیاسی و اقتصادی شهرها و سرزمین‌های گوناگون، تأثیری شگرف بر جوامع بشری داشت و به بیداری افکار عمومی و همگرایی قومیت‌‌ها انجامید.
بی‌تردید با باز زنده‌‌سازی، حفظ و احیای کاروانسراها و منازل بین‌‌راهی، با دادن کاربری نو، ایجاد امکانات و تجهیزات به‌‌روز در شکل و ساختار سنتی این آثار فاخر تاریخی، می‌توان زمینه پایداری فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و زیست‌‌محیطی را فراهم آورد.
همان‌گونه که احیای جاده ابریشم، احیای پیوندهای فرهنگی است، تلاش برای معرفی و شناساندن کاروانسراها و نقش تاریخی آن‌ها به آیندگان نیز گامی بلند برای ثبت این میراث ماندگار و تعامل بینالمللی پایدار و فزاینده خواهد بود.
ثبت جهانی کاروانسراهای در مسیر جاده ابریشم که نمادی از گفتگوی درون‌‌تمدنی کشورهای منطقه به‌‌شمار می‌روند، توسعه گردشگری، احیای مواریث فرهنگی و تمدنی و نیز تقویت زمینه‌‌های اقتصادی را به‌‌دنبال خواهد داشت و هدایتگر افقی روشن از توسعه خواهد بود.
در دورانی که بیماری کرونا سایه سنگین خود را بر جهان گسترده، همایش موفق علمی- فرهنگی حاضر که به همت مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، با همکاری سایر مراکز علمی و اجرایی درحال برگزاری است، بهانه زیبایی برای ارائه دستاوردهای علمی و پژوهشی محققان و کارشناسان این حوزه فراهم آورد که جای تقدیر و تشکر دارد.
امیدوارم در حوزه تحقق اهداف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای این همایش، با همت نهادهای بینالمللی، دانشگاه‌ها، مراکز فرهنگی و مؤسسات علمی- پژوهشی گام‌های مثبتی برداشته شود.