موزه هنرهای ملی ایران یا همان حوضخانه باغ نگارستان در زمان فتحعلی شاه قاجار در قلب پایتخت احداث شد و اکنون به عنوان گنجینه‌ای خاص برای رونمایی از هنرهای نگارگری، تذهیب و مینیاتور محسوب می‌شود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی اکو و به نقل از ایرنا، موزه هنرهای ملی ایران در سال ۱۳۰۹با تلاش و کوشش مرحوم حسین طاهر زاده بهزاد که خود از هنرمندان برجسته رشته نقاشی و طراحی نقشه های قالی و مینیاتور کشور بود، تاسیس شد.
ساختمان موزه به نام (حوضخانه باغ نگارستان) از بناهای متعلق به دوره قاجار است که در عهد فتحعلی شاه در جنوبی ترین قسمت قصر باغ نگارستان ساخته شده و مجموعه قصر و کاخ باغ نگارستان به دست ۲ تن از معماران زبده آن دوران استاد عبدالله خان و استاد آقاجانی اصفهانی بنا شد.
ساختمان حوضخانه (محل فعلی موزه) بخشی از آن مجموعه محسوب می شود که حوضخانه با طرح «+» ساخته شده و چهار شاه نشین اطراف آن بی هیچ در و پنجره ای به درون باغ راه داشته و سقف گنبدی آن ایستاده برشانه چهار ستون سنگی همواره شکوه و ایستادگی بنا را تداعی می کند.
در داخل موزه هنرهای ملی تا نیم قرن پیش، حوض دایره شکل بزرگی از سنگ مرمر، میان ستون ها قرار داشت که از دل این ستون ها آب به داخل حوض فواره می کرد که این صحنه چشم انداز زیبایی را به وجود می آورد.
همچنین در سال ۱۳۰۹ شمسی حسین طاهرزاده بهزاد موزه هنرهای ملی و اداره هنرهای ملی را تحت عنوان مدرسه صنایع قدیمه به انگیزه احیا و تجدید حیات هنرهای ملی و سنتی ایرانی بنیاد نهاد که بدین ترتیب مدرسه صنایع قدیمه (موزه هنرهای ملی) کانون حفظ و احیای ارزش اصیل هنرهای ملی و سنتی ایران شد.
شادروان استاد هادی تجویدی که خود معلم آب رنگ در مدرسه کمال الملک بود نیز در آزمونی که میان چند تن از هنرمندان از زمان جمله استاد حسین بهزاد و استاد نائب در رشته مینیاتور ایران به عمل آمد، به عنوان نخستین معلم مینیاتور مدرسه انتخاب شد.
در حال حاضر موزه هنرهای ملی به عنوان اولین موزه تخصصی کشور، در حال حاضر ۲۷۱ آثار ارزشمند هنری را از قرن ۱۲ هجری شمسی تا به کنون در رشته های نگارگری، میناتور، زریبافی، گبه و فرش، معرق و منبت، خاتم کاری و کاشی کاری در خود جای داده است.
یک تهرانشناس در این رابطه به خبرنگار ایرنا می گوید: تهران مهد آثار تاریخی و مدرن در کشور محسوب می شود چرا که بسیاری از این اماکن و تک بناهای واجد ارزش هنوز برای بسیاری از علاقه مندان ناشناخته است.
مهدی وحیدی با اشاره به اینکه با شیوع کرونا بسیاری از اماکن تاریخی به علت رعایت پروتکل های بهداشتی بامحدودیت های بازدیدی مواجه شده است گفت: چنین بناهایی سوای قدمت تاریخی نیز می تواند گنجینه ای برای معرفی بهتر آثار آن محسوب شود.
وی اضافه کرد: برای معرفی بیشتر آثار تهران باید تورگردانان در این راه پیش قدم شوند تا بتوان زوایای تاریخ پایتخت را به خوبی برای عموم بازگو کرد.
مدیر موزه هنرهای ملی ایران در این رابطه به خبرنگار ایرنا می گوید: با توجه به قرار گرفتن موزه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بسیاری از بازدید کنندگان با محدودیت های تردد برخوردار بودند که با همکاری لازم با این وزارتخانه این موضوع مرتفع شده است.
علی اکبر زاهد مقدم خاطر نشان کرد: برای این اقدام نیز دستورها و اجازه های لازم و قانونی برای بازدید از این موزه اخذ شده است و علاقه مندان می توانند روزانه از ساعت ۹ تا ۱۷ از این موزه دیدن کنند.
وی اضافه کرد: بازدید از موزه در سال گذشته روزانه به ۳۰۰ مورد می رسید که در نظر داریم تا این رویکرد را در سالجاری ادامه دهیم.
مدیر موزه هنرهای ملی ایران با اشاره به تاریخچه مدرسه و گالری از آثار هنرمندان در این محل اشاره کرد و گفت: هم اینک بیش از ۲۷۰ شی نفیس از جمله منبت و معرق چوب، خاتم کاری، نگارگری و تذهیب در این محل وجود دارد که تعدادی از آنها به صورت دوره ای در معرض دید عموم قرار دارند.
به گفته زاهد مقدم، بلیت علاقه مندان داخلی چهار هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۲۰هزار تومان است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران به خبرنگار ایرنا می گوید: این موزه با توجه به وجود ساختمان و آثار متعدد سنتی می تواند به عنوان یک فضای ارزشمند برای هنرمندان و علاقه مندان محسوب شود.
پرهام جانفشان افزود: موزه هم اینک جایگاه بارز برای معرفی صنایع مستظرفه (طرح های ظریف) محسوب شده و معتقدم می توان نفیس ترین اشیا در این رابطه را در آن جستجو کرد.
به گفته وی، گچبری به کاررفته در فضای داخلی این موزه از نمونه شاهکار و خاص آن محسوب شده که چشم هر بیننده ای را به سمت خود جلب کند.
مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران تاکید کرد که از برنامه های مهم این نهاد ثبت اشیا تاریخی و نفیس استان در فهرست ملی کشور است که تا کنون پرونده تعدادی از این اشیای نفیس برای قرار گرفتن در فهرست ملی، تکمیل شده است.
موزه هنرهای ملی در میدان بهارستان خیابان کمال الملک و در ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واقع شده است و در تاریخ ۲۸ بهمن ۱۳۶۹ به‌عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید.