مردم مسلمان افغانستان در ماه ضیافت الهی ضمن عبادات معنوی، با آداب و رسوم مختلفی، چون تهیه شیرینی‌های متنوع، ترشی (چتنی) و نان‌های ویژه افغانی از میهمانان در ماه رمضان پذیرایی می‌کنند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی اکو و به نقل از شهرآرانیوز؛ از ماه مبارک رمضان در افغانستان به مانند سایر کشور‌های اسلامی، به گرمی استقبال می‌شود، روزه داران در این ماه بیشتر به خواندن قرآن، عبادت در مسجد و شب زنده داری به ویژه شب‌های قدر می‌پردازند.
تواشیح خوانی، برای پیامبر گرامی اسلام (ص)، اهل بیت «ع» و مسابقات قرائت قرآن کریم در شماری از مساجد شهر‌ها و روستا‌ها از جمله فرهنگ رمضانی این کشور است.
۷۵ درصد مردم افغانستان حنفی مذهب و ۲۵ درصد شیعه هستند که عبادت و مراسم مذهبی، دینی و رمضانی آن‌ها نیز تفاوت‌هایی دارد.
پیروان امام «ابوحنیفه» پس از افطاری، نماز تراویح و قرائـت قرآن کریم برپا می‌کنند و در هر مسجد تا پایان این ماه یک قرآن کامل ختم می‌کنند.
شیعیان هم بعد از ادای نماز و افطار به تلاوت قرآن کریم و دعا‌های ماه مبارک رمضان مشغول می‌شوند.
غذاهای مردم افغانستان در ایام ماه رمضان
کودکان و نوجوانان هنگام اذان مغرب در کوچه‌ها و جاده‌های کابل خرما، حلوا با نان داغ و بولانی «نوعی نان ویژه افغانستان که با سبزی و روغن» درست می‌شود، میان عابران توزیع می‌کنند.
در برخی از مناطق نیز، سفره‌های بزرگی پهن می‌شود تا روزه داران افطار کنند.
شب‌های قدر در شهر‌ها و روستا‌های افغانستان دیدنی می‌شود. پیروان مذهب تشیع در این شب‌ها آنچه در توان دارند، خیرات کرده، عبادت و شب زنده داری می‌کنند.
اما پیروان مذهب تسنن نیز با تفاوت زمانی، شب‌های ۲۷ و ۲۹ رمضان را به نام شب‌های قدر احیا و قرآن تلاوت می‌نمایند.
علاوه بر آداب و رسوم مشترک در میان مردم افغانستان، هر شهر و روستا آداب و رسوم رمضانی ویژه‌ای برای خود دارد.
کابلی ها، نزدیک افطار برای خرید انواع ترشی «چتنی»، بولانی و زولبیا مقابل مغازه‌ها صف می‌کشند تا با خود به منزل ببرند.
«بولانی» نوعی نان افغانستانی است که با تهیه چند نوع سبزی و روغن آماده می‌شود. ۹۵ درصد کابلی‌ها سر سفره افطاری خود بولانی دارند.
سحر فرصت دلداگی بندگان با خالق
یکی از آداب دیگر مردم افغانستان در ماه مبارک رمضان، نواختن دهل هنگام سحری است. شماری از افراد برای بیدار کردن مردم برای سحری دهل می‌نوازند. سنت نواختن دهل پشت در خانه مردم و گرفتن عیدی در روز عید سعید فطر هم یکی از سنت‌های رایج در افغانستان است.
یکی دیگر از سنت‌ها که میان جوانان و نوجوانان رایج است اینکه پس از سپری شدن دهم ماه مبارک رمضان، بعد از افطار و ادای نماز، جوانان در گروه‌های هشت نفری به در منازل رفته و اشعار دلنشین گروهی می‌سرایند. آن‌ها با کوبیدن در منازل، آهنگی را به آواز بلند می‌خوانند که «رمضانی» نام دارد و با پایان رسیدن اشعار و سروده ها، از صاحب منزل پول، شیرنی و آجیل می‌گیرند.
صابر یکی از شهروندان هرات که ۷۰ سال سن دارد می‌گوید رمضانی خوانی را از نخستین روز‌های کودکی اش بیاد دارد که با نوجوانان رمضانی خوانی می‌رفتند تا پول شیرینی بدست آورند.
هراتی‌ها در آخرین شب‌های ماه رمضان با برپایی مهمانی و مراسم ویژه ای، که از طرف خانواده داماد تدارک دیده می‌شود برای عروس عیدی می‌گیرند و به شور و شادی می‌پردازند.
اما مردم مزارشریف در شمال این کشور با غذاهای محلی این مناطق بویژه «قابلی پلو» که از برنج، گوشت گوسفند با هویج و کشمش تهیه می‌شود، به استقبال رمضان و عید فطر می‌روند.
مردم این استان بجای شیرینی و آجیل و ترشی، بیشتر به غذاهای محلی مانند قابلی پلو، منتو و آشک علاقمند هستند.
ماه میهمانی خدا
«محمد شفیق صمیم» در کتابی به نام «روزه از دیدگاه اسلام» می‌نویسد: روزه یکی از ارکان مهم دین اسلام و ماه شفاعت، رحمت و نزول قرآن کریم است.
وی تاکید کرده است که مسلمانان باید از فضیلت این ماه مبارک به خوبی بهره برداری کنند.
صمیم نوشت: شما در این ماه به مهمانی خدا خوانده شده اید، در این ماه، خدا میزبان است و شما مهمان، پس اهمیت آن را که در‌های رحمت الهی در آن باز است، بدانید.
این نويسنده افغان می‌افزاید: اوج معنویت ماه مبارک رمضان شب‌های قدر است و ما باید در بیست روز اول این ماه به معنویتی رسیده باشیم که در ایام و لیالی قدر بتوانیم به صورت یک مهمان بر سر سفره میزبان وارد شویم.