به مناسبت سالروز بزرگداشت نظامی گنجوی کنفرانس ادبی با همکاری و مشارکت نمایندگی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کراچی و بخش زبان ادب فارسی دانشگاه کراچی در تالار اجتماعات خانه فرهنگ ایران برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی اکو و به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ،به مناسبت سالروز بزرگداشت نظامی گنجوی کنفرانس ادبی با همکاری و مشارکت نمایندگی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران درکراچی و بخش زبان ادب فارسی دانشگاه کراچی با حضور سجادی سرپرست سرکنسولگری ج.ا.ایران در کراچی، بهرام کیان رئیس خانه فرهنگ ج.ا.ایران درکراچی، رمضان بامری رئیس بخش فارسی دانشگاه کراچی، آصفی رئیس سرپرستی مدارس جمهوری اسلامی ایران درشبه قاره، اساتید و دانشجویان بخش فارسی، دبیران مجتمع آموزشی ایرانیان و پرسنل کنسولگری، در تالار اجتماعات خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران برگزارشد.
دراین مراسم بهرام کیان درسخنانی اظهار داشت:در نظام تربیتی و آموزشی قدیم ایران، حکمت عبارت بود از فراگیری کلام و فلسفه و نظامی از این دو بهره کافی برده بود. تمامی آثار به یادگار مانده از نظامی خصوصا مخزن الاسرار، اقبال نامه و مقدمه تمام مثنوی هایش، نشان ازحکمت دانی او دارد، نظامی در علوم عقلی و به ویژه درفلسفه، منطق، ریاضیات و نجوم نیزسرآمد بود ودر علوم نقلی همانند؛ اخبار، قرآن، فقه، احادیث نیز تبحر و مهارت کامل داشته است.
وی درادامه افزود:امروز مصادف با مبعث پیامبراکرم(ص) نیز است این روز را خدمت شما عزیزان تبریک عرض می کنم در پاکستان این روز به عنوان روز معراج ارج نهاده می شود. نظامی گنجوی ازجمله شاعرانی است که فراون از معراج می گوید. او در ابتدای هریک از پنج گنج خود ابیاتی طولانی درتوصیف معراج سروده است در مخزن الاسرار ۶۶ بیت به شرح معراج تعلق دارد و با این ابیات آغاز می شود:
نیم شبی کان فلک نیم روز
کرد روان مشعل گیتی فروز
نه فلک از دیده عماریش کرد
زهره و مه مشعله داریش کرد
کاسبکاز خواب عنان تاب گشت
کیان افزود:نظامی همچنین در ابتدای لیلی و مجنون بیش از ۴۰ بیت، در هفت پیکر۷۵ بیت و در شرفنامه ۶۶ بیت در باره معراج سرده است و این غیر از ابیات پراکنده ایی است که در باره پیامبر(ص) و معراج سروده است.
وابسته فرهنگی کشورمان درکراچی در ادامه سخنان خود تاکید کرد:نظامی درکشورهایی که با ایران مراوده ی فرهنگی بیشتر و عمیق تری داشته اند، چهره ای است بسیار آشنا. گفته می شود، در شبه قاره حدود یک هزارجلد نسخه خطی از آثار نظامی وجود دارد. آثار نظامی که همه به زبان فارسی سروده شده اند از طریق همین زبان به نقاط مختلف جهان راه یافته اند و از اوایل قرن نوزدهم میلادی این آثار نظامی به زبان های مختلف اروپایی ترجمه شده است.
درادامه نجمی حسن استاد زبان وادب فارسی در دانشگاه دولتی کراچی ضمن تشکر از نمایندگی فرهنگی و بخش فارسی دانشگاه کراچی برای دعوت درکنفرانس اظهار داشت:جمال الدین ابومحمد بن یوسف بن زکی متخلص به نظامی از ارکان استوار شعر فارسی است. درست است که مثنوی داستان سرایی از نظامی آغاز نشده است ولی این نظامی است که توانسته در قرن ششم قمری هجری داستان سرایی را به حد اعلای به تکامل برساند. نظامی در مثنوی های خود کلمات زیبای بر می گزیند وترکیبات خاص و تازه ای را به وجود می آورد و با ابداع و اختراع معانی جزئیات را تجسم می بخشد. وی در شعر سرایی ازخیالات شگفت انگیزی بهره می برد و در توصیف طبیعت، اشخاص و حالات گوناگون مهارت را به خرج می دهد و تشبیهات و استعارات تازه ای می آفریند از این نظر برای وی در شعر سرایی فارسی همانندی نتوان یافت.
وی درادامه افزود:محمد اقبال لاهوری شاعربزرگ شبه قاره نیر اشعاری از هفت پیکر نظامی را در پیشگفتار پیام مشرق نقل کرده است و در مجموعه شعری "ضرب کلیم" و "جاوید نامه" ابیاتی ازمثنوی لیلی مجنون نظامی را نقل و تظمین نموده است.
درادامه این مراسم محمد نذیر استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کراچی در سخنان خود ، برگزاری کنفرانس ادبی در مورد نظای گنجوی شاعر بزرگ و برجسته قرن ششم قمری هجری ایران زمین، آن را اقدامی بزرگ در شناساندن نظامی به دانشجویان زبان و ادب فارسی در پاکستان دانست.
وی در ادامه سخنان خود ضمن قرائت و تحلیل گزیده ای از ابیات از پنج گنج نظامی آن را سبک نمونه منحصر به فرد گفت: که شاعران بزرگ بعدی از آن تقلید نمودند. وی گفت: نظامی در اواسط قرن ششم هجری قمری در شهرگنجه در آذربایجان بدنیا آمدکه آن زمان بخشی از کشور ایران بود.
وی بر علوم رایج آن زمان تسلط خوبی داشت که بدلیل آن به عنوان حکیم معروف گردید. یکی دیگر از ویژگیهای شعر سرایی نظامی پند گویی در قالب داستان در مثنوی است. مثنویهای وی بسیارسبک، شیوا وپراز آهنگ است. نظامی به عنوان بزرگترین شاعرحماسی عاشقانه در ادبیات فارسی قلمداد می شود. وی سبک محاوره ای و واقع گرایانه ای را به حماسه ایرانی وارد کرد.
درادامه خانم فایزه زهرا میرزا درسخنانی اظهارداشت:اشعارنظامی گنجوی همانند اشعار مولانا، فردوسی،حافظ شیرازی، سعدی و.... مورد توجه بسیاری از ادبای شبه قاره بوده و بسیاری از ادیبان این سرزمین مثنوی های وی را به زبان های مختلف از قبیل اردو، سندی و پشتو ترجمه نموده اند که هنوز برخی از نسخه های خطی وچاپی آنها درکتابخانه های مهم پاکستان و هند موجود می باشد. وی افزود: یکی ازآثار مهم نظامی را میرزا قلیج بیگ(جدبزرگ دکتر فایزه) چند صد سال پیش به زبان سندی ترجمه نموده است که از تراجم مهم سندی محسوب می شود.
همچنین درادامه دکتر رمضان درسخنانی اظهارداشت:نظامی در زمره شعر سرایان بزرگ و توانای زبان پارسی است، که نه تنها دارای روش و سبکی جداگانه است، بلکه تأثیر شیوه او بر شعر پارسی نیز در شاعرانِ پس از او آشکار است.
تأثیر آثار شعری نظامی در توسعه ادبیات فارسی بسیار مهم و موثر بوده و پنج گنج وی برای شاعران بعدی زبان فارسی به الگویی تبدیل شد که تعداد زیادی از شاعران فارسی گو ازآن تقلید نموده اند.
وی افزود: همچنان که قبلا اشاره شد، بسیاری از ادیبان زبانهای اردو، سندی و پشتو آثار مختلف نظامی را ترجمه نموده اند، در منطقه پشین بلوچستان پاکستان، از مناطق هم مرز ایران یکی از ادبای مهم بلوچی اشعار نظامی را به زبان بلوچی ترجمه نموده است نسخه آن درکتاب خانه خودم موجود می باشد.
درادامه این مراسم سجادی مطالبی را در مورد عید مبعث و همچنین شعر سرایی عرفانی و حکیمانه نظامی گنجوی بیان نمود. وی نظامی را شاعری نمونه و منحصرر به فرد در مثنوی سرایی و یکی از شاعران برجسته و پر آوازه زبان و ادب فارسی گفت.